Deze les is herschreven op: 21.08.2017
Bijgewerkt op 12.01.2019 – 29.11.2020 – 20.02.2022

Inleiding

 

In een serie lessen wordt duidelijk waar het lagenpalet in PSP voor dient
In de eerste les wordt uitgelegd wat het lagenpalet is en wat de functies zijn
In de tweede les wordt een creatie gemaakt met het gebruik van lagen

Toen Corel PSP van Jasc kocht hebben ze het hele uiterlijk van PSP op de schop gegooid (zie voorbeeld bovenaan). Het lagenpalet waarmee PSP X2 werd gepresenteerd,  is sindsdien heel weinig veranderd, op wat icoontjes na.

https://zantarasvision.nl
https://zantarasvision.nl

01. Waarom gebruiken we lagen?

Een afbeelding of foto bestaat uit een enkele laag, zoals een foto.

Op die laag kunnen we bewerkingen toepassen zoals: lichter/donkerder maken, verscherpen etc. Maar je kunt er niets aan toevoegen zoals een masker, accent of tekst

In een fotobewerkingsprogramma zoals PSP, GIMP en Photoshop of Lightroom, kun je aan die achtergrondlaag een “velletje” of laag  toevoegen, die je dan helemaal apart van de achtergrondlaag kunt bewerken

Het beste voorbeeld hiervan zijn de tubes zoals we die in PSP gebruiken
Een tube heeft tenminste twee en soms drie lagen:

  • de afbeeldingslaag
  • de watermerklaag en soms
  • een achtergrondlaag

Als er geen aparte lagen waren, dan kon je de tube niet apart kopiëren en in een eigen afbeelding plakken

Zo zie je het in je werkvlak. Een enkele samengevoegde laag met achtergrond, tube en watermerk samengevoegd
Zo ziet het eruit in je lagenpalet. Er is een aparte achtergrondlaag, een tubelaag en een watermerklaag
https://zantarasvision.nl

02. Instellen van het lagenpalet

Bij een nieuwe installatie van PSP of een update is het lagenpalet niet standaard zichtbaar. Omdat we het eigenlijk altijd gebruiken, behalve als we alleen een foto willen bewerken, is het handig om het Lagenpalet standaard in je PSP werkvlak zichtbaar te hebben.

Beeld > Paletten > Lagen

https://zantarasvision.nl

03. Het lagenpalet

Het uiterlijk van het lagenpalet werd met PSP X2 ingrijpend veranderd. Sindsdien is er weinig veranderd, omdat het principe van een lagenpalet hetzelfde blijft. Wat anders is, zijn de icoontjes. Die veranderen, verdwijnen of worden toegevoegd met nieuwere versies.

https://zantarasvision.nl

04. Functies van het Lagenpalet

Hieronder een uitleg van de verschillende soorten lagen, waar ze voor dienen en hoe ze tot stand komen. Voor sommige functies heeft het lagenpalet ook functie icoontjes. Die vind je onderaan deze les.

Soort laag Beschrijving Functies/Knop op eigen werkbalk
Rasterlaag Laag met afbeelding/tube en een lege, transparante,  laag om bijvoorbeeld met een kleur te vullen
  1. Lagen
  2. Nieuwe rasterlaag 
  3. Bewerken
  4. Plakken als nieuwe laag
Maskerlaag

Groep lagen die van een masker
worden gemaakt. De groep voeg je samen tot een enkele laag

 

  1. Lagen
  2. Masker laden/opslaan
  3. Masker laden vanaf schijf of
  4. Lagen
  5. Nieuwe maskerlaag
  6. Uit afbeelding
Groep – Raster x

Laag samengevoegd van Raster 1
+ Masker >Raster 1 + Groep – Raster 1

 

  1. Activeer een van de lagen
  2. Rechter muisknop
  3. Samenvoegen
  4. Groep samenvoegen
Vectorlaag Laag met tekst of vormen of tekenlijnen. Om die te kunnen bewerken moet de laag worden omgezet in een rasterlaag Deze laag wordt automatisch aangemaakt als je gereedschap Tekst of Basisvorm of Tekenlaag kiest
Hernoemde laag Om het lagenpalet bij veel lagen overzichtelijk  te houden, kun je een laag een eigen naam geven Dubbelklik op de naam van de laag geef de laag een voor jou herkenbare naam
Samengevoegd Samenvoegen van 2 of meer lagen die niet meer bewerkt hoeven te worden, bijvoorbeeld de groepslaag van het masker en de achtergrond van je afbeelding
  1. Activeer een van de samen te voegen lagen
  2. Rechter muisknop
  3. Samenvoegen
  4. Zichtbare lagen samenvoegen
Achtergrondlaag Alle samengevoegde lagen vormen de achtergrondlaag
  1. Activeer een van de samen te voegen lagen
  2. Rechter muisknop
  3. Samenvoegen
  4. Alle lagen samenvoegen 

https://zantarasvision.nl

05. Functie van laagdekking en mengmodus

Mengmodus

Menging van pixels (de kleine vierkantjes waaruit een kleur/afbeelding is opgebouwd) van de betreffende laag mengen met de onderliggende laag. De onderliggende laag blijft ongewijzigd

Laagdekking

Stelt de transparantie van een laag in. Hoe lager een getal hoe transparanter de laag

 

Mengmodus

De Mengmodus staat standaard op Normaal en de Laagdekking op 100.
De functie van Mengmodus is om het kleureffect van een laag te veranderen ten opzichte van de laag eronder.

Laagdekking

De functie van de Laagdekking op lager dan 100 te zetten is om een laag wat zachter en minder zichtbaar te maken ten opzichte van de laag eronder.
Het zijn dus manieren om een laag aan te passen, maar je hebt er altijd een laag eronder voor nodig.

De beste manier om dit uit te leggen is aan de hand van een simpele oefening.

  1. Zoek een tube en open die in PSP
  2. Zoek met Gereedschap Pipet twee kleuren uit voor de voor- en achtergrondkleur
  3. Open een nieuwe, transparante, afbeelding iets groter dan de afmeting van je tube
  4. Vul de afbeelding met de voorgrondkleur
  5. Lagen > Nieuwe rasterlaag
  6. Gereedschap Vlakvulling (emmertje) > vul de laag met de achtergrondkleur
  7. Lagen > Masker laden/opslaan > Masker laden vanaf schijf > kies een masker dat bij jouw tube past of als je een masker in PSP  hebt geopend: Lagen > Nieuwe maskerlaag > Uit afbeelding > Activeer het masker
  8. Lagenpalet > klik met je rechter muisknop op de actieve laag (Masker – Raster 2) > Samenvoegen > Groep samenvoegen
  9. Zet de Laagdekking van het samengevoegde masker op 75 door het schuifje in de rechter onderhoek meer naar links te trekken
  10. Klik nu op de knop “Normaal” en kies Hard Licht
Zo ziet je lagenpalet eruit nadat je een masker hebt toegevoegd
Zo ziet je afbeelding er dan uit met mengmodus op Hard licht
Een simpele creatie met het masker en de tube uit een eerder voorbeeld in deze les
https://zantarasvision.nl

06. Rechter muisknop

In bijna elke les (ook in de uitleg hierboven) op Zantara’s Vision wordt het samenvoegen van lagen zo beschreven:

 

Lagenpalet > Rechter muisknop > Samenvoegen > Omlaag, Alle of Zichtbare lagen samenvoegen

 

Door op een willekeurige laag te klikken met je rechter muisknop, zie je allerlei opties., waaronder de optie “Samenvoegen” .

Klik je op het pijltje dan komt er nog een menu tevoorschijn. Dit is de snelste manier om een maskergroep of alle (zichtbare) lagen van een afbeelding samen te voegen.

Alle functies zijn ook terug te vinden in het hoofdmenu onder Lagen

https://zantarasvision.nl

07. Icoontjes van het lagenpalet

Icoontjes bovenaan lagenpalet
Icoontjes onderaan lagenpalet

Van links naar rechts

Alle lagen samenvouwen
Het is mij nog niet gelukt om dat met meerdere lagen te doen. 
Alle lagen uitvouwen
Als je een tekstlaag uitvouwt, wordt het weer een vectorlaag en een aparte laag die de titel van de tekst heeft, maar verder leeg is. Zet je die laag op slot, dan is de tekst niet meer zichtbaar
Snel zoeken tonen / Verbergen
Als je met heel veel lagen werkt en geen overzicht meer hebt. Daarom is het belangrijk dat je een laag een naam geeft als je met veel lagen werkt. Want je onthoudt niet of iets raster 1 of 22 is, maar wel of het boom of tube vrouw is en daar kun je met deze functie naar zoeken
Selectie bewerken
Als je een selectie maakt met een van de gereedschappen Selectie op een laag, kun je die selectie met deze functie een andere kleur geven door op de laag te dubbelklikken. De laag heeft als vaste mengmodus “Overlay”. Je kunt wel de kleur kiezen en de dekking. De selectie wordt een aparte laag
Laageffecten weergeven/verbergen
Ik heb nog niet ontdekt hoe dat werkt
Koppelen/Ontkoppelen
Koppelen of juist ontkoppelen van lagen, zoals een slagschaduw op een aparte laag
Vergrendelen/Ontgrendelen
Hiermee vergrendel of ontgrendel je de transparantie van een laag
Laagstijlen
Hier kun je verschillende effecten op een laag toepassen, zoals een slagschaduw

Van links naar rechts

Nieuwe laag
Mogelijkheid om nieuwe rasterlaag/nieuwe vectorlaag/nieuwe maskerlaag etc. kunt aan maken
Nieuwe aanpassingslaag
Veel functies die ook onder Aanpassen zijn te vinden
Nieuwe maskerlaag
Verschillende opties om een nieuwe maskerlaag te maken
Nieuwe lagengroep
Mogelijkheid om een lagengroep te maken. Vooral bij maskers. Wordt in creatieve lessen nooit gebruikt
Laag verwijderen
Doet wat het zegt: verwijdert de laag
Algemene programmavoorkeuren
Zoals die ook te vinden is onder Bestand > Voorkeuren > Programmavoorkeuren

In PSP 2022 zijn de icoontjes verborgen en heeft plaats gemaakt voor tekst. Door het lagenpalet in de breedte uit te trekken worden de functies zichtbaar.

©Zantara2020
©Zantara2022